Van Gölü’nde su düzeyini düşüren kuraklık; daha evvel göl suları altındaki yüzlerce dönüm arazinin gün yüzüne çıkmasına neden olurken, yaban kuşlarının konaklama alanı olan sazlıkları da kurutuyor. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi (YYÜ) Yaban Hayvanları Müdafaa ve Rehabilitasyon Merkezi Müdürü Prof. Dr. Lokman Aslan, göldeki çekilmeyle tarım alanına dönüştürülen bölgelerle ilgili ikazlarda bulunurken, hayat alanları daralan yaban kuşlarının ise yer değiştireceğini söyledi. Aslan, “Sulak alanlar yok olması durumunda, besin zinciri kesileceği için yaban hayatında görmek istediğimiz birçok cins öteki yerlere göç etmek zorunda kalacak ve buradaki biyoçeşitlilik azalacaktır” dedi.
“Dünyanın en büyük sodalı gölü” olan 3 bin 712 kilometrekarelik Van Gölü’nde, kuraklık nedeniyle çekilme sürerken, daha evvel göl suları altında kalan birçok alan da gün yüzüne çıktı. En bariz çekilme ise su derinliğinin öbür kıyılara oranla daha az olduğu Erciş ilçesinin kıyılarında gözleniyor. 1841 yılında gölün yükselmesiyle bir kısmı su altında kalan Urartular periyoduna ilişkin Erciş Kalesi 8 yıl evvel karaya çıkarken, daha evvel göl suları altında olan yüzlerce dönüm arazi de yeniden bu nedenle gün yüzüne çıktı ve birçok kişi, bu bölgeleri tarım alanı olarak kullanmaya başladı. Bölgede tesirli olan kuraklık, yaban kuşların konaklama alanları olan birçok sazlığı da etkilemeye ve kurak alanlar haline dönüşmesine neden oldu. Dikkat çeken çekilmelerden biri de ilçenin Gölağzı Mahallesi’nde yaşanıyor. Daha evvel 232 kuş tipine konut sahipliği yapan sazlık kuruyunca burada yaşayan mahallî kuş çeşitleri yer değiştirdi. Konaklamak için gelen flamingolar ise şimdilik daha açıkları tercih etmeye başladı.
‘Yaban hayatını olumsuz etkileyecek’
Van YYÜ Yaban Hayvanları Müdafaa ve Rehabilitasyon Merkezi Müdürü Prof. Dr. Lokman Aslan, hem tarım alanına dönüştürülen bölgeler hem de yok olma tehlikesi ile karşı karşıya bulunan sazlık alanlarla ilgili açıklamalarda bulundu. Aslan, sulak alanların kurumasının yaban hayatını olumsuz etkileyeceğini söyledi. Konaklama alanlarının daralması ile yaban kuşlarının yer değiştireceğini belirten Aslan, “İklim tesiri, nüfus yahut tarım baskısıyla sulak alanlar ne yazık ki kurumaktadır. Bahar aylarında göçmen ve mahallî kuşların yüzde 90’ının ürediği ekseriyetle Van Gölü havzasındaki bu sulak alanlardır. Bu alanlarda üremelerinin sebebi ise güvenlik ve besin halkasıdır. Şayet bu sulak alanlar kuruyup, yok olursa yaban hayvanlarının buraya gelmesi azalır ve yaban hayatı büyük tehlike altına girer. Yalnızca yaban kuşları olarak düşünmemek lazım. Sulak alanlar yok olması durumunda, besin zinciri kesileceği için yaban hayatında görmek istediğimiz birçok cins öteki yerlere göç etmek zorunda kalacak ve buradaki biyoçeşitlilik azalacaktır” diye konuştu.
Prof. Dr. Aslan, göl sularının çekilmesiyle tarım alanına dönüştürülen bölgelerle ilgili de ikazlarda bulundu. Bu alanlarda tarım yapılmaması gerektiğini kaydeden Aslan, “Yaz aylarında kuruyan sulak alanlar beşerler tarafından ne yazık ki işgal edilmektedir. Bu alanlar, göçmen kuşların geldiği yerler olmaktan çıkmasıyla yaban hayatı bundan etkilenecektir ve sulak alanların kuruması ise tiplerin yok olmasına sebep olacaktır” dedi.
Doğa fotoğrafçısı Tamer Altaş ise daha evvel 232 kuş cinsine konut sahipliği yapan Gölağzı Mahallesi’ndeki sazlık alanların kuruduğunu görünce büyük ıstırap yaşadığını söyleyerek, “Her yıl binlerce flamingonun göç edip geldiği Gölağzı’ndaki sazlık alanlar, Van Gölü’nün çekilmesiyle kurumuş. Ben 20 yıldır tabiat fotoğrafları çekip toplumsal medya hesaplarımdan paylaşıp, bölgenin turizmine katkı sunmaya çalışıyorum. Bu yıl merak edip fotoğrafçı arkadaşlarımla tekrar buraya geldik fakat bölgenin durumu bize büyük hüzün ve tedirginlik yaşattı” diye konuştu.
